Đăng nhập tài khoản

Bóng đá, trong vai trò một minh chứng gần như đầy đủ nhất về sự đa dạng của cuộc sống, tất nhiên không chỉ có ánh sáng và những gam màu đẹp mắt. Ở đó chứa đầy những góc khuất u tối và những thảm họa tàn khốc. Đứng trên tất cả, cho đến tận bây giờ, có thể nói Calciopoli là vực thẳm sâu nhất trong lịch sử túc cầu thế giới.

Những ngày này năm 2006, nước Ý chìm trong dòng trạng thái buồn vui lẫn lộn. Đội tuyển bóng đá quốc gia này xuất sắc vô địch World Cup trên đất Đức, nhưng tại quê nhà, mọi chuyện đang hỗn loạn bởi những nghi vấn và "sự thật" về một đường dây dàn xếp tỷ số lớn chưa từng có. Người ngoài cuộc còn chưa rõ thực hư thế nào, thì phán xét đầu tiên đã được đưa ra: Juventus bị tước đi hai Scudetto các mùa 2004/2005 và 2005/2006, phạt xếp cuối bảng xếp hạng mùa 2005/2006, đồng thời bị giáng xuống Serie B và phải bắt đầu mùa giải mới với số điểm -30. Đó thật sự là một bản án kinh hoàng dành cho đội bóng giàu thành tích nhất xứ sở mỳ ống.

Chiếc cúp bị tước đi của Juventus (Ảnh: Google)

"Theo chân" Juventus là AC Milan, Lazio, Fiorentina và Reggina. Dựa theo án phạt ban đầu, Milan bị trừ 44 điểm vào thành tích tại Serie A mùa 2005/2006, trừ 15 điểm cho mùa 2006/2007 và bị loại khỏi cúp C1 mùa ấy. Lazio và Fiorentina sẽ phải xuống chơi tại Serie B với số điểm lần lượt là -7 và -12, tất nhiên là cũng bị cấm tham dự cúp châu Âu. Còn lại Reggina thì bị trừ 15 điểm cho mùa giải mới. Sau này, tất cả các câu lạc bộ trên đều đã thực hiện kháng cáo và thành công trong việc xin giảm bớt hình phạt. Lazio và Fiorentina vẫn được chơi tại Serie A chứ không phải xuống hạng như Juventus, bản thân Juve thì "chỉ" bị trừ 9 điểm thay vì 15 điểm như phán quyết ban đầu, Milan thì cũng "chỉ" bị trừ 30 điểm cho mùa 2005/2006 nhưng vẫn được tham dự UEFA Champions League 2006/2007 và cuối cùng còn giành chức vô địch.

Nhìn qua nhìn lại, Juventus là kẻ chịu sự trừng phạt khốc liệt nhất từ Liên đoàn bóng đá Ý. Không chỉ mất đi thành tích và danh tiếng lừng lẫy bấy lâu, mà nhân sự của đội bóng áo sọc trắng đen khi đó còn trở nên "kiệt quệ" vì cuộc tháo chạy của những ngôi sao trong đội hình. Patrick Vieira và Zlatan Ibrahimovic chuyển sang kình địch Inter Milan, Gianluca Zambrotta và Lilian Thuram tới Barcelona, Emerson và Fabio Cannavaro khăn gói đến Real Madrid, còn Adrian Mutu lựa chọn Fiorentina. Đó đều là những ngôi sao sáng giá nhất làng túc cầu. Thuyền trưởng Fabio Capello cũng chẳng mặn mà ở lại. Tan nát từ đầu đến cuối, nhưng cũng may là còn có những kẻ trung thành với "Bà đầm già" trong thời khắc đen tối nhất, đó là Alessandro Del Piero, Pavel Nedved, David Trezeguet, Gianluigi Buffon, Giorgio Chiellini và Mauro Camoranesi. Cùng với người thầy mới Didier Deschamps, họ và Juventus khốn cùng phải bắt đầu lại từ vũng bùn đen.

Những kẻ trung thành ở lại để vực dậy "Bà đầm già" thành Turin (Ảnh: Google)

Vậy thì thực hư Calciopoli như thế nào mà khiến nước Ý phải rúng động như vậy? Và những ai có liên quan đến vụ án này?

Tất nhiên là không có bất cứ cầu thủ nào dính líu đến đường dây thao túng kết quả các trận đấu. Người được xem là đầu não trong mớ bòng bòng này là Luciano Moggi, Giám đốc điều hành của Juventus khi ấy. Nếu như trong điện ảnh, nước Ý gợi nhớ người ta đến Bố già Vito Corleone khét tiếng với quyền lực thao túng dường như vô hạn, thì hình ảnh Luciano Moggi cũng được báo giới tô vẽ thành một "Bố già" không hơn không kém.

Các cuộc điều tra cho rằng Luciano Moggi cùng với Antonio Giraudo, một người cũng từng giữ chức danh Giám đốc tại Juve, đã thao túng công tác sắp xếp trọng tài trong các trận đấu theo hướng có lợi cho đội bóng của họ. Không những thế, "vòi bạch tuộc" của ông trùm Moggi còn lan sang cả công tác chuyển nhượng và phát sóng truyền hình.

Một nhà báo đã nói đại khái rằng nếu không có Luciano Moggi thì bóng đá Ý cũng chẳng có thị trường chuyển nhượng. Một nguồn tin khác thì cho hay Moggi từng tác động đến các quan chức Italia để điều chỉnh lịch thi đấu của Juve, khi chính phủ có ý định hoãn các trận đấu bóng đá lại vào lúc Giáo hoàng John Paul II từ trần. Một cách chân thực hơn, có tờ báo còn mô tả lại một đoạn đối thoại của Moggi với Andrea Della Valle, cựu chủ sở hữu Fiorentina, bàn về hoàn cảnh có nguy cơ xuống hạng của đội bóng áo tím, như sau: "Vấn đề là ông chẳng chịu tìm đến tôi sớm hơn. Thấy đấy, ông không hiểu mọi thứ vận hành như thế nào. Để xem tôi làm được gì, và đội của ông sẽ được đối xử tử tế hơn". Nghe y hệt như cung cách của Vito Corleone khi nói chuyện với lão hói chuyên làm đám tan Bonasera.

Tất cả nghi vấn dồn vào Luciano Moggi (Ảnh: Google)

Tất cả đều chỉ ra rằng Luciano Moggi là hình mẫu của việc lạm dụng quyền lực cá nhân để thống trị cả một thể chế.

Cụ thể, chứng cứ mà Tòa án dùng để buộc tội Moggi là các băng nghe lén điện thoại được cung cấp bởi Telecom Italia, hay TIM, công ty viễn thông lớn nhất nước Ý. Ông lớn này đã tài trợ cho Serie A từ năm 1998. Một cơ quan ngôn luận khác cũng có vai trò trong việc phát tán các chứng cớ liên quan đến vụ việc này là Gazzetta dello Sport, tờ báo nổi niếng nhất đất nước hình chiếc ủng. Họ đã cho đăng nội dung các cuộc điện thoại trên, chứng minh Luciano Moggi và những quan chức khác có hành vi tác động đến cơ cấu phân bổ trọng tài tại giải bóng đá vô địch Italia.

Và thế là, sau những phiên điều trần và điều tra kế tiếp nhau, đến tháng 11 năm 2011, Luciano Moggi bị kết án tù 5 năm 4 tháng. Tất nhiên là ông (cùng với Antonio Giraudo) bị cấm tham gia các hoạt động về bóng đá tại nước Ý đến suốt đời.

Vậy liệu rằng án phạt ấy đã là chính xác nhất? Công lý đã được thực thi và những kẻ có tội đã phải gánh chịu hậu quả?

Ở Italia, mọi chuyện không đơn giản như thế. Mafia Ý không đến từ ống kính máy quay, mà đến từ đời thực. Khả năng thao túng của thế lực ấy mạnh đến mức, nhiều khi, phán xét của tòa án chỉ là để dẹp yên dư luận mà thôi. Còn nội tình vụ việc như thế nào thì còn lắm uẩn khúc mà trong ngày một ngày hai không thể làm sáng tỏ, và có thể cũng sẽ chẳng bao giờ tường tận.

Quay trở lại với Moggi, có một câu hỏi đáng được đặt ra: ông ta làm thế vì mục đích gì? Dạo quanh một vòng các trang báo, hiếm thấy có nơi nào đề cập đến vấn đề này. Điều khả dĩ ta có thể nghĩ đến là tiền bạc. Tuy vậy, động cơ này thực sự không quá thuyết phục. Nhưng thật sự chỉ có Chúa mới biết ông ta muốn gì. Thế nên, câu hỏi này đặt ra thực tình cũng khó mà trả lời.

Mặt khác, Juventus, AC Milan, Lazio và Fiorentina là những đội bóng lớn có liên quan đến Calciopoli. Vậy còn…Inter Milan thì sao?

Nerazzurri là đội hưởng lợi nhiều nhất từ scandal này. Chính họ được trao Scudetto mùa 2005/2006 từ tay Juve. Thừa nước đục thả câu, họ mua Ibrahimovic và Vieira cũng từ Lão bà để rồi liên tục vô địch Serie A từ 2007 đến 2010. Khi các đối thủ chìm trong khủng hoảng, đội bóng áo xanh đen vươn lên thống trị toàn cõi nước Ý.

Inter Milan liên tiếp vô địch Serie A sau thời Calciopoli (Ảnh: Google)

Vậy nhưng, trong vụ Calciopoli, Inter Milan hoàn toàn không liên quan gì?

Nhớ lại, các đoạn hội thoại giữa các bên có liên quan được đăng trên tờ Gazzetta dello Sport. Thật khó hiểu là tại sao thông tin cá nhân như thế lại được đăng đàng hoàng và công khai trên mặt báo, lại còn không phải là một tờ báo của chính phủ. Trùng hợp thay, người sở hữu tờ báo đó có tên là Carlo Buora, phó Chủ tịch của…Inter Milan. Tất nhiên là những màn đối thoại được đăng lên không hề có sự tham gia của các quan chức Inter.

Điểm khúc mắc thứ hai xảy ra sau khi báo chí đã làm xong công việc loan tin của họ. Lần này, chủ tịch Liên đoàn bóng đá Ý (FIGC), Adriano Galliani, bị buộc phải thôi việc bởi ông đồng thời là một cổ đông của AC Milan. Chiếc ghế của Galliani được chuyển đến cho Guido Rossi. Cũng lại thật tình cờ, Rossi là bạn thân của Massimo Moratti, chủ tịch của Inter Milan. Rossi cũng từng là Giám đốc Inter.

Việc Rossi làm khi lên nhậm chức tất nhiên là xử phạt. Nhưng đồng thời, ông cũng trao Scudetto mùa 2005/2006 của Juve cho Inter Milan. Hành động này làm dấy lên nhiều bất đồng bởi mùa giải ấy không liên quan đến những gì diễn ra trong các đoạn băng nghe lén, vốn được thu lại cách đó tận hai năm trước. Ngay khi làm xong bổn phận, Rossi…từ chức chủ tịch FIGC và lên làm chủ tịch của…TIM, chính là công ty đã cung cấp những cuộn băng nghe lén. Cùng điều hành với Rossi là…Massimo Moratti, chủ tịch Inter, và…Carlo Buora, người nắm giữ Gazzetta dello Sport, tờ báo đã đăng các cuộc hội thoại đen tối. Thật là một vòng xoáy quyền lực luẩn quẩn.

Chưa hết, còn xuất hiện một người tên là Maro Tronchetti Provera. Ông này là cổ đông lớn thứ hai của Inter, đồng thời là chủ sở hữu Pirelli, công ty mẹ của Telecom Italia và là nhà tài trợ áo đấu cho Inter. Có thể thấy, Inter Milan, Telecom Italia và Gazzetta dello Sport có những móc nối rất mật thiết với nhau.

Nhiều người sẽ hỏi rằng tại sao FIAT, tập đoàn lớn nhất nước Ý và cũng sở hữu Juventus, không có hành động nào để phản bác các tình tiết chống lại Juve. Câu trả lời có lẽ lại nằm ở chuyện tiền bạc và mối quan hệ, bởi TIM tài trợ cho Ferrari, một công ty con của FIAT. Bên cạnh đó, Telecom Italia cũng tài trợ cho Serie A, và việc kéo họ vào cuộc điều tra sẽ khiến cho giải đấu có nguy cơ bị hoãn lại rất lâu. Những người đứng đầu Serie A có lẽ không muốn điều đó xảy ra.

Tóm gọn lại, tất cả những thành phần có liên quan đến Inter Milan đều giữ một vai trò không lớn thì nhỏ trong việc khơi mào Calciopoli. Một cách phỏng đoán, họ làm như thế để giáng đòn đau xuống những kình địch lớn nhất của Inter, giúp Nerazzurri hưởng lợi từ thiệt hại của đối phương.

Vai trò mờ ám của Massimo Moratti trong vụ Calciopoli (Ảnh: Google)

Còn Luciano Moggi đơn giản là kẻ được đem ra xét xử đầu tiên để có câu trả lời cho sư luận. Chả thế mà đến năm 2015, Moggi lại được phán…vô tội. Tòa án bảo rằng chứng cứ là không đủ để kết tội cựu Giám đốc Juve. Còn Juve thì đòi FIGC trả lại cho họ hai chiếc Scudetto bị đánh cắp và đền bù khoản tiền lên tới 450 triệu euro.

Luciano Moggi bất ngờ được xử trắng án (Ảnh: Google)

Không phủ nhận Moggi có thể chẳng trong sạch là bao, nhưng cũng không ngoại trừ khả năng có những ông trùm khác đã dính líu, hoặc hơn nữa là đứng đằng sau giật dây mà lại hoàn toàn vô can về mặt pháp luật.

Bóng đá Italia kể từ sau Calciopoli đã xuống dốc không phanh. Hai đội bóng thành Milan hãy còn lắm lận đận. Napoli chỉ xứng đáng là kẻ thách thức mà thôi. Duy có Juventus là tìm lại ánh hào quang thống trị nội địa và là lá cờ đầu ở trời Âu. Nhưng dù đã hai lần vào đến chung kết UEFA Champions League vào các năm 2015 và 2017, họ cũng chẳng thể nào chạm tay vào chiếc cúp bạc. Serie A thì từ lâu đã rớt xuống thứ tư trên bảng xếp hạng các giải đấu hàng đầu châu lục, mất luôn một suất dự cúp C1. Thế hệ vàng son vào những năm 90 và đầu 2000 với Zidane, Ronaldo, Rui Costa, Roberto Baggio và hàng loạt những hảo thủ khác đã ngủ yên trong quá khứ. Người hâm mộ giải đấu này chỉ có thể lục lại những tranh ảnh hay cuộn băng cũ để thỏa bớt nỗi buồn một thời đã qua mà thôi.